Ogólnopolski Obywatelski Komitet Zimowej Pomocy Bezrobotnym

Ogólnopolski Obywatelski Komitet Zimowej Pomocy Bezrobotnym – organizacja o charakterze ogólnopolskim mająca na celu pozyskiwanie środków na pomoc dla osób bezrobotnych powstała pod patronatem prezydenta Ignacego Mościckiego i Generalnego Inspektora Sił Zbrojnych gen. Edwarda Rydza-Śmigłego. Genezą powstania organizacji były trudności finansowe Funduszu Pracy w realizacji obowiązku pomocy doraźnej bezrobotnym oraz rozgraniczenia między uprawnionymi do wsparcia ze środków Funduszu Pracy i opieki społecznej. Powołanie Komitetu oznaczało podział ról między rządem a społeczeństwem. Zadaniem rządu była walka z bezrobociem (poprzez Fundusz Pracy), społeczeństwa zaś pomoc doraźna. Fundusz Pracy nie został całkowicie odsunięty od pomocy doraźnej, nadal ją koordynował i w razie potrzeby (braku środków ze źródła społecznego) uzupełniał zapotrzebowanie za pomocą posiadanych narzędzi interwencji. Działalność Komitetu została zapoczątkowana uchwałą Rady Ministrów z 25.09.1936 (w latach 1937/38 i 1938/39 akcja również była kontynuowana na podstawie uchwał rządu). Pierwsze walne zebranie organizacji zostało zwołane przez ministra opieki społecznej i odbyło się 9.10.1936 w Zamku Królewskim w Warszawie. Komitet dysponował organami terenowymi na poziomie województwa, powiatu i gminy. Zgodnie z poleceniem ministra opieki społecznej do pracy w komitetach zostali zaproszeni „wszyscy miejscowi, czynni i pozytywnie do państwa polskiego ustosunkowujący się działacze społeczni bez względu na ewentualnie wyznawany kierunek polityczny”. Pomoc doraźna (zimowa) realizowana była od listopada do połowy czerwca. Szczyt osiągała od stycznia do marca przekraczając 300 tys. rodzin pobierających zasiłki. Wartość pomocy w 1936/37 wyniosła 33 103 tys. zł, w 1937/38 36 973 tys. zł. Z akcji pomocy zimowej dożywiania dzieci skorzystało w 1936/37 2 615 tys., a w 1937/38 4 316 tys. dzieci (wartość pomocy wyniosła w 1936/37 4 613 tys., a w 1937/38 7 249 tys. zł).

Źródła: M. Ciechocińska, Próby walski z bezrobociem w Polsce międzywojennej, Warszawa 1965; K. Dziuda, Założenia polityki Ministerstwa Opieki Społecznej pod kierownictwem Mariana Zyndrama-Kościałkowskiego [w:] Rodzinna Europa. Europejska myśl polityczno-prawna u progu XXI wieku, red.: P. Fiktus, M. Marszał, H. Malewski, Wrocław 2015; Z. Landau, J. Tomaszewski, Robotnicy przemysłowi w Polsce. Materialne warunki bytu 1918-1939, Warszawa 1971; Sprawozdanie z Akcji Pomocy Zimowej za rok 1936/1937, Warszawa 1937; Sprawozdanie z Akcji Pomocy Zimowej za rok 1937/1938, Warszawa 1938; Sprawozdanie z Działalności Wojewódzkiego Obywatelskiego Komitetu Zimowej Pomocy Bezrobotnym w Lublinie za rok 1936/37, Lublin 1937.