Centralny Komitet Pomocy Dzieciom

Centralny Komitet Pomocy Dzieciom – organizacja opiekuńcza założona w Warszawie 6.04.1919 z inicjatywy Tomasza Janiszewskiego ministra zdrowia publicznego. Przewodniczącą była Helena Paderewska. Głównym celem działalności było przeprowadzenie akcji dożywiania dzieci. Komitet kierował wewnętrzną administracją rozdzielania darów, inspekcją oraz rozliczaniem środków przekazywanych przez Amerykański Wydział Ratunkowy na pomoc dzieciom. Organizacja otrzymała produkty o wartości ok. 1 mln dolarów pochodzące z amerykańskiego kredytu aprowizacyjnego. W maju 1919 uruchomiono komitety w całym kraju. W Łodzi instytucja zajmowała się podziałem żywności oraz odzieży pochodzącej z Ameryki. Akcja dożywienia obejmowała najbiedniejsze dzieci bez względu na wyznanie czy narodowość. Decydującą rolę odgrywał stan zdrowotny małoletniego. Zapewniano też wyżywienie matkom karmiącym w postaci jednego gorącego posiłku dziennie w kuchni towarzystwa. W lipcu 1919 organizacja działała w 61 powiatach. W grudniu 1919 zapewniała wyżywienie 1 119 500 dzieciom miesięcznie. Z pomocy komitetu korzystały 4133 placówki opiekuńcze: 3037 kuchnie, 663 punkty ochrony, 344 szkoły, 69 szpitali, przytułki, żłobki, bursy oraz internaty. W grudniu 1919 przeprowadzono akcję rozdania 500 tys. kompletów odzieży oraz obuwia pochodzących z Amerykańskiego Wydziału Ratunkowego. 18.01.1920 koncepcja połączenia z Amerykańskich Wydziałem Ratunkowym została zatwierdzona przez Radę Nadzorczą Polskiego Komitetu Pomocy Dzieciom. Dalszą działalność prowadzono pod nazwą Polsko-Amerykański Komitet Pomocy Dzieciom.

Źródła: Amerykański Wydział Ratunkowy, Fundacja dla Dzieci Europy, Misja dla Polski.: Polsko-Amerykański Komitet Pomocy Dzieciom 1919-1922, Warszawa 1922; M. Balcerek, Rozwój opieki nad dzieckiem w Polsce w latach 1918-1939, Warszawa 1978; Centralny Komitet Pomocy dla Dzieci, „Biuletyn Centralnego Komitetu Pomocy dla Dzieci”, 1919, z.1; S. Kuźma-Markowska, „Pomagajcie Polskim Dzieciom”. Humanitarna mobilizacja amerykańskiej opinii publicznej po I wojnie światowej „Kwartalnik Historyczny”, 2018, nr 3; M. Sochala, „Wielka akcja ratownicza” – działalność Polsko-Amerykańskiego Komitetu Pomocy Dzieciom (1919-1922) „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica” 2010, 86.