Wioska Dziecięca SOS w Biłgoraju

Wioska Dziecięca SOS w Biłgoraju – pierwsza w Polsce placówka tego typu, oparta na doświadczeniach wiosek dziecięcych tworzonych w Austrii od 1949 przez Hermanna Gmeinera i upowszechnionych w kolejnych latach na całym świecie. Pierwszą, nieudaną ze względu na sprzeciw władz, próbę utworzenia wioski dziecięcej podjęło kierowane przez Czesława Śmigielskiego Koło Przyjaciół Dzieci Domu Dziecka w Kraśniku Fabrycznym, rozwiązane w 1965. W 1972 Śmigielski podjął kolejną próbę i utworzył Koło Przyjaciół Dzieci im. K. Jeżewskiego w Lublinie, które zarejestrowano w 1973. W 1974 Koło powołało do życia Komitet Honorowy Popierania Budowy Wiosek Dziecięcych SOS, którego celem było powołanie tego typu placówki w Kraśniku. Jesienią 1974 członkowie Komitetu wsparli przedstawioną przez władze oświatowe inicjatywę budowy Wioski Dziecięcej SOS w Biłgoraju. Jej założenia opracowano w latach 1977-1978. W 1983 do zamieszkania w Wiosce zakwalifikowano 40 dzieci, dla których zorganizowano w Szklarskiej Porębie kolonię letnią, w trakcie której dzieci spotkały się z przyszłymi matkami. W wyniku przeprowadzonego postępowania kwalifikacyjnego utworzono 9 rodzin liczących 3-5 dzieci, które zamieszkały w Wiosce. Została otwarta 31.05.1984 jako 211 Wioska Dziecięca SOS Kinderdorf International oparta na koncepcji Hermanna Gmeinera. W 1986 mieszkało w niej 15 rodzin, w których było 98 dzieci w wieku od 1,5 do 15,5 roku życia. W 1992 Wioska została przekazana Stowarzyszeniu SOS Wioski Dziecięce w Polsce. W 2016 w Wiosce w Biłgoraju znajdowało się 9 rodzin wychowujących 58 dzieci. W 2001 Wioska wspólnie z miejscowymi szkołami i organizacjami zaczęła organizować Spartakiadę Sportowo-Integracyjną uczniów szkół w Biłgoraju „Wygrajmy razem”.

Źródła: W. Kowalski, Wioski Dziecięce SOS – idea i zmiany, Lublin 1918; J. Kuźma, Wioski Dziecięce SOS jako środowiskowo-rodzinna forma opieki i wychowania dzieci osieroconych i opuszczonych [w:] Opieka i wychowanie dzieci sierocych w Polsce, red. J. Kuźma, Kraków 2007; A. Stelmachowski, Kontynuacja idei pedagogicznych Kazimierza Jeżewskiego w działalności opiekuńczo-wychowawczej [w:] Pedagog czynu – Kazimierz Jeżewski, red. B. Cichy, Warszawa 1978.