Polski Komitet Pomocy Społecznej

Z Słownik historyczny "Opieka nad dziećmi na ziemiach polskich w XIX-XXI wieku"

Polski Komitet Pomocy Społecznej – koncesjonowana organizacja społeczna powołana w Warszawie 7.05.1958 z inicjatywy prof. Leona Kurowskiego. Pierwszy Krajowy Zjazd Delegatów, na którym uchwalono statut, odbył się 28-29.03.1962. Celem Komitetu było uzupełnienie działalności państwa w zakresie pomocy społecznej przez mobilizowanie społeczeństwa i współdziałanie z organizacjami państwowymi, udzielanie pomocy materialnej (żywnościowej, odzieżowej, opałowej) i prawnej osobom niezdolnym do pracy (z powodu wieku, choroby, kalectwa), rodzinom wielodzietnym i osobom w trudnych warunkach materialnych, osobom wymagającym opieki postpenitencjarnej i ich rodzinom, przygotowującym się do nowego zawodu, uprawnionym do otrzymywania świadczeń alimentacyjnych, dotkniętych klęskami żywiołowymi. Do zadań należały m. in. pomoc w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych, organizowanie pomocy i usług opiekuńczych w domu dla osób samotnych i niesamodzielnych oraz pomocy sąsiedzkiej. Do 1990 komitet pomagał ludziom w podeszłym wieku, chorym, od 1991 rodzinom będącym w trudnej sytuacji, dzieciom i młodzieży z rodzin niewydolnych wychowawczo oraz ubogich i osobom niepełnosprawnym, od 1994 także bezdomnym. Pomoc w opiece nad dziećmi i młodzieżą obejmowała: ponoszenie pełnych bądź częściowych kosztów udziału w koloniach, obozach i półkoloniach, wyposażanie ich w odpowiednią odzież, zakup pomocy szkolnych. W 1958 Komitet miał 107 tys. członków w 418 komitetach terenowych i 3142 kół, w 1966 – 582 699 członków zrzeszonych w 21 radach wojewódzkich, 407 radach powiatowych i 6414 kołach miejskich, wiejskich i przy zakładach pracy. U progu III dekady XXI w. prowadził kluby Seniora, stołówki, jadłodajnie, noclegownie, świetlice, placówki opiekuńczo-wychowawcze, działalność edukacyjną. W 2023 r. funkcjonowało 29 zarządów okręgowych. Realizowane programy to m.in. „PEAD – dostarczanie żywności dla najuboższej ludności Unii europejskiej 2005/2006, „Przygotowanie bezrobotnych kobiet (50+) do świadczenia usług opiekuńczych”.

Źródła: M. Brenk, Ośrodki Pomocy Społecznej w systemie polityki społecznej państwa, „Praca Socjalna” 2015, nr 5; Dostarczanie nadwyżek najuboższej ludności Unii Europejskiej, „Wieś i Rolnictwo” 2012, nr 2; Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 listopada 1968 r. w sprawie uznania "Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej" za stowarzyszenie wyższej użyteczności, Dz. U. 1968, nr 43, poz.310; Statut Polskiego Komitetu Pomocy Społecznej, 08.05.2004; F. Wentowski, Polski Komitet Pomocy Społecznej: wdzięczne pole do pracy społecznej adwokatów, „Palestra” 1966, nr 10; Zarządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 27 stycznia 1969 r. w sprawie ustalenia i ogłoszenia statutu stowarzyszenia wyższej użyteczności "Polski Komitet Pomocy Społecznej". M.P. 1969, nr 5, poz. 51.