Landy Zofia

Landy Zofia – ur. 23.09.1894 w Warszawie, zm. 5.01.1972 w Laskach; pedagog, działaczka społeczna, franciszkanka, tłumaczka. Studiowała filozofię na Sorbonie (1913-1916). Po powrocie do Warszawy pracowała jako nauczycielka przedmiotów językowych oraz literatury w Warszawie i Pułtusku, udzielając także prywatnych korepetycji. Uczestniczka debat młodej inteligencji i organizatorka „Kółka” pod przewodnictwem ks. Władysława Korniłowicza. Utrzymywała kontakt z Biblioteką Wiedzy Religijnej Ireny Tyszkiewiczowej w Warszawie. Od 1926 współpracowała z zakładem dla niewidomych w Laskach. Wstąpiła do Zgromadzenia ss. Franciszkanek Służebnic Krzyża w Laskach (1927), gdzie przyjęła śluby wieczyste (1936). Współpracowała z Elżbietą Czacką nad adaptacją alfabetu Braille’a, skrótów ortograficznych do polskiego systemu fonetycznego. Alfabet miał być adresowany dla niewidomej studiującej młodzieży. Na mocy wydanego przez Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego dekretu system Braille’a w opracowaniu polskim stał się pismem użytkowym w polskich szkołach dla niewidomych (1934). Współautorka Memoriału o wychowaniu i wykształceniu niewidomych dzieci i młodzieży (1932). Z inicjatywy Elżbiety Czackiej kierowała szkołą dla niewidomych w Laskach (do 1939). Nauczała w szkole podstawowej i zawodowej pedagogikę i tyflologię. Wspólnie z ks. Korniłowiczem recenzowała podręczniki do nauczania religii. Podczas II wojny światowej, w związku ze swoim żydowskim pochodzeniem, ukrywała się w klasztorze karmelitanek w Szewnej, przebywała w majątku Towarzystwa Opieki nad Ociemniałymi w Żułowie. W oficynie pałacu Jadwigi i Aleksandra Zamoyskich w Kozłówce utworzyła dom studyjny. Zamieszkała m.in. wraz z niewidomymi dziewczętami. Wykładała filozofię św. Tomasza z Akwinu dla środowisk akademickich w Warszawie. Opublikowała m. in. W atmosferze prawdy i tolerancji. Współpracowała m.in. z czasopismem „Verbum”, „Tygodnikiem Powszechnym” i „Znakiem”. Publikowała na łamach „Szkoły Specjalnej”.

Źródła: B. Cywiński, Twórcy Lasek [w:]Chrześcijanie, red. B. Bejze, t. 2, Warszawa 1976; E. Czacka, T. Landy, Memoriał o wychowaniu i wykształceniu niewidomych dzieci i młodzieży [w:] Torowała nowe drogi niewidomym. Róża Czacka – Matka Elżbieta jako tyflolog i wychowawca, A. Gościmska, Laski 1983; J. Kulczyńska-Kwapisz, Zofia Landy (1894-1972), „Szkoła Specjalna” 1994, nr 5; M. Kunowska-Porębna, „Verbum” propozycje dialogu, „Zeszyty Naukowe KUL” 1970, nr 2; Z. Landy, W atmosferze prawdy i tolerancji [w:] Szkoła na Wiejskiej, red. W. Karpowicz, Kraków 1974; R. Wosiek, Siostra Teresa Franciszkanka Zofia Landy, „Tygodnik Powszechny” 1972, nr 14; A. Mężyk, Landy Zofia Teresa [w:] Słownik pedagogów polskich, red. W. Bobrowska-Nowak, D. Drynda, Katowice 1998; Siostra Teresa [w:] Ludzie Lasek, red. T. Mazowiecki, t. 56, Warszawa 2000; A. Rakowska, Landy Zofia [w:] Encyklopedia Pedagogiczna XXI wieku, t. 2, Warszawa 2010; Zofia (Teresa) Landy (1894-1972). „Rocznik Literacki” 1972.