Katolickie Towarzystwo Dobroczynności Caritas Płocka

Z Słownik historyczny "Opieka nad dziećmi na ziemiach polskich w XIX-XXI wieku"

Katolickie Towarzystwo Dobroczynności Caritas Płocka – organizacja dobroczynna założona w Płocku w 1882. Głównym celem działalności była likwidacja problemu żebractwa na terenie diecezji płockiej, a zwłaszcza na obszarze samego miasta. Oferowano pomoc osobom najuboższym oraz propagowano miłosierdzie chrześcijańskie. Źródła dochodu stanowiły składki członkowskie oraz zysk z organizacji imprez charytatywnych. Koordynację działań zapewniała Rada Gospodarcza towarzystwa. Dokonała ona podziału Płocka na 12 rewirów, do których przydzielono osobnych opiekunów oraz opiekunki. W 1891 założono ochronkę dla dzieci i przytułek dla sierot. Początkowo zakłady mieściły 20 dzieci przychodzących oraz 8 sierot. W 1902 do ochrony i przytułku należało 30 małoletnich oraz 50 przychodzących dzieci. W 1883 uruchomiono tanią kuchnię i herbaciarnię dla osób potrzebujących. W 1899 zorganizowano kolonie dla dzieci. Tego samego roku powstał komitet opieki nad chorymi dziećmi. Wysyłał on dzieci na kurację do Ciechocinka. W 1900 towarzystwo liczyło 282 członków. Na warsztatach chłopcy uczyli się rzeźbiarstwa i stolarstwa, a także czytania i pisania. W 1905 rozpoczęły działalność sale pracy dla chłopców, a w 1906 – dla dziewcząt powyżej 7 roku życia. W 1911 założono ochronkę przy salach pracy. W 1912 rozpoczęła działalność szkoła początkowa przy towarzystwie. W 1913 sale pracy zostały przekształcone w Zakład św. Józefa. Po zakończeniu I wojny światowej działalność kontynuowały: ochronka dla dziewcząt, ochronka dla chłopców i przytułek dla starców. W 1930 ponownie uruchomiono tanią kuchnię. W 1932 rozszerzono działalność na całą diecezję płocką. W latach 30. XX wieku niemal we wszystkich diecezjach Kościoła rzymskokatolickiego utworzono lokalne stowarzyszenia „Caritas”, do którego dołączylo towarzystwo. Opiekę zapewniano biednym rodzinom, dorastającej młodzieży oraz dzieciom. W ramach towarzystwa powstało przedszkole dla ubogich dzieci z tzw. Czarnego Dworu. Uczęszczało do niego 120 osób. W 1935 z inicjatywy towarzystwa powstał pensjonat dla pań.

Źródła: Ks. A. Gretkowski, Katolicyzm społeczny na przykładzie działalności charytatywno-społecznej w diecezji płockiej w I połowie XX wieku. (zagadnienia wybrane), Płock 2001; ks. A. Gretowski, Dłonie pełne dobra: charytatywno-społeczna działalność zgromadzeń zakonnych na terenie diecezji płockiej w I połowie XX wieku, Płock 2002; W. Góralski, Katolickie Towarzystwo Dobroczynności Diecezji Płockiej „Caritas” w świetle statutu z 1932 roku, „Notatki Płockie” 1989, nr 4; T. Żebrowski, Zarys dziejów diecezji płockiej, Płock 1971.