Brzeziński Mieczysław

Brzeziński Mieczysław – ur. 6.10.1858 w Warszawie, zm. 25.01.1911 w Warszawie; pedagog, działacz oświatowy i społeczny. W latach 1876-1884 studiował na Wydziale Matematyczno-Fizycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Członek nielegalnej organizacji Towarzystwo Oświaty Narodowej (1875). W pierwszych latach po ukończeniu studiów pracował jako nauczyciel prywatnego internatu Adolfa Dygasińskiego, a także jako nauczyciel prywatny i korepetytor. Założyciel warszawskiego Koła Oświaty Ludowej (1882). Organizacja zajmowała się m. in. wydawaniem tygodnika „Zorza”, którego M. Brzeziński był szefem i redaktorem do śmierci. Publikował w nim teksty popularyzujące naukę, m. in. przyrodoznawstwo, szkolnictwo, socjologia, pedagogika. Jego teksty pojawiały się również w „Głosie”. Autor corocznie wydawanych broszur dla samouków z zakresu nauk o przyrodzie. Członek Ligi Narodowej. Współinicjator powstania Polskiej Macierzy Szkolnej 28.04.1905, która łączyła działalność kulturalno-oświatową z krzewieniem idei niepodległościowych. Pełnił funkcję Przewodniczącego Wydziału Oświaty Ludowej i Kierownika Sekcji Szkolnej. Autor koncepcji sześcioletniej szkoły powszechnej. Prezes Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego. Był redaktorem „Szkoły Polskiej”, współpracował  z Seminarium dla Nauczycieli Ludowych, Stowarzyszeniem Kursów dla Analfabetów Dorosłych, Uniwersytetem Ludowym, Polskim Towarzystwem Krajoznawczym oraz Spółdzielnią Pracy „Urania”. Najważniejsze prace: Podarunek dla młodzieży. Książka do czytania i nauki dla tych, co nie chcą być ciemnemi (1885), Z dziedziny przyrody i przemysłu (1892), Jak zbudowane jest ciało człowieka (1892), Nasi przyjaciele i wrogowie wśród ptaków (1892), Owady i ich znaczenie (1902), O budowie ciała ludzkiego (1908).

Źródła: M. Brzeziński,  Podarunek dla młodzieży : książka do czytania i nauki dla tych, co nie chcą być ciemnemi, Warszawa 1916; M. Brzeziński, Projekt szkoły ludowej prywatnej, Warszawa 1905; A. Chętnik, Mieczysław Brzeziński: jego życie i praca, Warszawa 1930; Z. Zieliński, Mieczysław Brzeziński: pedagog-społecznik, Lublin 2012; J. Stemler, Brzeziński Mieczysław [w:] Polski Słownik Biograficzny, T. 3, Kraków 1937.