Boguszewska Helena

Boguszewska Helena – z d. Radlińska, ur. 18.10.1886 w Warszawie, zm. 11.11.1978 tamże. Pisarka, działaczka społeczna i oświatowa. Absolwentka Wydziału Przyrodniczego Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie (1904). W latach 1909-1910 napisała pierwsze utwory dla dzieci, które ukazały się w czasopismach „Promyk” i „Promyczek”. Stworzyła podręczniki przyrody dla uczniów i nauczycieli szkół podstawowych. Działaczka Polskiego Komitetu Opieki nad Dzieckiem, Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet. Redaktorka czasopisma „Świat, Dom i Szkoła”. Autorka wielu broszur pedagogicznych m.in.: Dziecko w domu (1928), Dziecko na wsi (1928), Co się należy dzieciom (1928), Życie dzieci (1928). Publikowała artykuły o poradniach zdrowia, sierocińcach, pogadanki o dzieciach kalekich, szkołach, placówkach specjalnych i zakładach leczniczo-wychowawczych w czasopismach „Bluszcz”, „Tygodnik Ilustrowany”, „Wiadomości Literackie”, „Kobieta Współczesna”. W 1933 wspólnie z Jerzym Kornackim założyła zespół literacki „Przedmieście” (1933-1937 przewodnicząca). Od 1933 do 1937 opublikowała reportaże z dziecięcych zakładów leczniczo-wychowawczych (Laski, Świat po niewidomemu, Dzieci znikąd). Opisała w nich swoje obserwacje z placówek dla niewidomych dzieci. Jako jedna z pierwszych wprowadziła do literatury polskiej postać dziecka kalekiego. W swoich powieściach przedstawiała życie nieszczęśliwych dzieci z przedmieść. W 1934 ukazała się powieść psychologiczna Całe życie Sabiny. Autorka powieści radiowych Anielcia i życie (1938), Żelazna kurtyna (1955). W czasie II wojny światowej przebywała w Warszawie, udzielała się w podziemnym środowisku społecznym i literackim. Członkini Krajowej Rady Narodowej. Pracowała w Głównej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich. Po wojnie pisała kolejne powieści dla dzieci i młodzieży: Siostra z Wisły (1956), Maria Elzelia (1958), Zwierzęta śród ludzi (1965).

Źródła: J. Z. Białek, Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1918-1939: zarys monograficzny, materiały, Warszawa 1987; D. Knysz-Rudzka, Boguszewska Helena z Radlińskich [w:] Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny, t. 1, Warszawa 1984; K. Krasoń, Dzieci znikąd. Bezdomność oswojona, czyli pedagogika nadziei Heleny Boguszewskiej, Katowice 2005; K. Ptak, Twórcy „Przedmieścia” – Helena Boguszewska, Jerzy Kornacki [w:] Prozaicy dwudziestolecia międzywojennego. Sylwetki, red. B. Faraon, Warszawa 1972; T. W. Świątek, R. Chwiszczuk, Od Sawy do Kamy, czyli kobiecy ruch społecznikowski, Warszawa 2011.