Łódzkie Chrześcijańskie Towarzystwo Dobroczynności

Łódzkie Chrześcijańskie Towarzystwo Dobroczynności – organizacja opiekuńcza działająca w Łodzi w latach 1885-1940, nastawiona na wsparcie ubogich i potrzebujących pomocy przedstawicieli wyznań chrześcijańskich, głównie pochodzących z zamieszkujących miasto rodzin robotniczych. Przed I wojną światową towarzystwo powołało do życia 20 instytucji opiekuńczych, wśród których znajdowały się 3 ochronki (powstałe w latach 1889, 1894, 1900), w tym dwie kierowane dla dzieci katolickich i jedna dla ewangelickich. Przy ochronkach działały szkoły elementarne dla dzieci w wieku 7-14 lat, pełniące również funkcję opiekuńcze dla uczniów. W 1905 założony został Szpital dla Dzieci Anny Marii przy ul. Rokicińskiej na 100 łóżek (150 w okresie I wojny światowej), którego pierwszym naczelnym lekarzem był wybitny pediatra Józef Brudziński, zastąpiony w 1910 przez Tadeusza Szenajcha. Towarzystwo prowadziło również w tym okresie dwa przytułki położnicze, szpital dla umysłowo chorych i ambulatorium, w których część podopiecznych stanowiły dzieci. W 1918 należące do towarzystwa szkoły elementarne zostały przejęte przez miasto. W okresie międzywojennym liczba zajmujących się dziećmi placówek towarzystwa zmniejszyła się z czasem do 7, wśród których znajdowały się 3 ochronki/przedszkola (przeciętna liczba podopiecznych wynosiła około 350 dzieci), szpital Anny Marii (2,5 tys. dzieci leczonych rocznie w 1927 oraz ponad 4,5 tys. pod koniec lat 30.; około 8 tys. porad ambulatoryjnych rocznie w tym okresie oraz ponad pół tysiąca dzieci przyjmowanych do Sanatorium w Sokolnikach), Szpital Położniczy św. Elżbiety oraz ambulatorium. Próby kontynuowania działalności w okresie okupacji niemieckiej nie powiodły się, uchwałą z 28.03.1940 zdecydowano o rozwiązaniu Towarzystwa i przekazaniu jego majątku władzom okupacyjnym.

Źródła: J. Fijałek, J. Indulski, Opieka zdrowotna w Łodzi do roku 1945. Studium organizacyjno-historyczne, Łódź 1990; T. Mogilnicki, Dwudziestopięciolecie szpitala Anny Marii w Łodzi 1905-1930, Łódź 1930; J. Sosnowska, Działalność socjalna i opiekuńczo-wychowawcza Łódzkiego Chrześcijańskiego Towarzystwa Dobroczynności (1885-1940), Łódź 2011; taż, Opieka nad dziećmi w Łodzi w latach I wojny światowej, Łódź 2017.