Hertz Jakub

Hertz Jakub – ur. 8.08.1846 w Warszawie, zm. 10.02.1929 w Łodzi; przemysłowiec, filantrop. Po ogłoszeniu carskiego manifestu konstytucyjnego w 1905 wraz z innymi przemysłowcami zabiegał o utworzenie samorządów miejskich w Królestwie Polskim. W 1909 został prezesem rady nadzorczej Spółki Akcyjnej Wyrobów Bawełnianych I. K. Poznańskiego. Członek zarządu Stowarzyszenia Kupców miasta Łodzi, członek Towarzystwa Kredytowego miasta Łodzi. Prezes zarządu Łódzkiego Towarzystwa Wzajemnego Kredytu. Inicjator a następnie wiceprezes (1902-1908) i prezes Łódzkiego Żydowskiego Towarzystwa Dobroczynności (1908-1914). Pełnił funkcję prezesa rady Łódzkiego Żydowskiego Towarzystwa Pożyczkowo-Oszczędnościowego oraz Łódzkiego Towarzystwa Pielęgnowania Chorych „Bykur Cholim”. Od 1909 prezes zarządu Żydowskiego Szpitala im. Małżonków Izraela i Leony Poznańskich. Przyczynił się do utworzenia w 1899 Łódzkiego Towarzystwa Muzycznego. Przed I wojną światową uczestniczył w pracach Towarzystwa Żydowskich Szkół Średnich. Prezes Komitetu Synagogi Żydów reformowanych. Członek zarządu fundacji „Domu Ubogich w Łodzi”. Dla uczczenia pamięci syna Leona utworzył fundację. Dla niej przeznaczył plac przy ul. Cegielnianej na budowę domu sierot i szkoły elementarnej dla 300 chłopców. Szkoła wraz z domem miały nosić imię zmarłego syna. Przeznaczył darowiznę w wysokości 100 tys. rubli na stypendia przeznaczone dla uzdolnionych niezamożnych artystów plastyków bez względu na wyznawaną religię. Wspólnie z żoną Anną utworzył ochronkę dla dziewcząt oraz Dom Sierot. Zakład dla dziewcząt miał charakter dzienny. Od 1912 działał jako Ochrona dla Dziewcząt Wyznania Mojżeszowego im. Małżonków Jakuba i Anny małżonków Hertz. Od 1900 do 1914 z tej instytucji korzystało w ciągu roku od 295 do 576 ubogich dziewcząt. Po zakończeniu I wojny światowej odbudował i ponownie uruchomił fabrykę.

Źródła: J. Baranowski, Żydzi łódzcy. Jews of Łódź, Łódź 2004; A. Kempa, M. Szukalak, Żydzi dawnej Łodzi. Słownik biograficzny Żydów Łódzkich oraz z Łodzią związanych, t.1, Łódź 2001; M. Koliński, Łódź między wojnami: opowieść o życiu miasta 1918-1939, Łódź 2007; W. Puś, Żydzi w Łodzi w latach 1793-1914, Łódź 1998; S. Pytlas, Łódzka burżuazja przemysłowa w latach 1864-1914, Łódź 1994; L. Skrzydło, Rody fabrykanckie, Łódź 1999.