Liga Kobiet

Liga Kobiet – organizacja kobieca działająca od 1924 m. in. w zakresie opieki nad dziećmi. Do 1924 działała jako Liga Kobiet Polskich. Jako instytucja opiekuńcza w 1924 podjęła współpracę międzynarodową zajmując się zagadnieniami opieki nad dzieckiem i przyczyniając się do utworzenia w 1925 Komisji Doradczej do Walki z Handlem Kobietami i Opieki nad Dzieckiem. Statut Towarzystwa Liga Kobiet zatwierdzony przez Komisariat Rządu na m.st. Warszawę 2.03.1928 wskazał jako cel „dążenie do odrodzenia życia publicznego w Polsce, przez podniesienie oświaty, kultury i poziomu moralnego oraz przez budzenie cnót obywatelskich wśród najszerszych warstw społeczeństwa”. Zakres opieki nad matką i dzieckiem obejmował m.in. dotacje żywnościowe i pieniężne. Wybuch II wojny światowej utrudnił funkcjonowanie organizacji. Po zakończeniu działań wojennych, w 1945 zmieniono nazwę na Społeczno-Obywatelską Ligę Kobiet. Organizacja włączyła się do działań władz państwowych w obszarze opieki nad matką i dzieckiem. Tworzono domy dla matki ciężarnej i dziecka np. w Gliwicach i Bielsku. Matkom umożliwiano odbywanie szkoleń oraz dobywania zawodu. W akcji gruźliczej organizowała wyjazdy dla dzieci do sanatorium w Izdebnej i do prewentoriów Robotniczego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci. W statucie SOLK z 1947 za cel działalności obrano m.in. obronę interesów rodziny ze szczególnym uwzględnieniem interesów dziecka. We wrześniu 1949 SOLK zmieniła nazwę na Liga Kobiet, przyjmując od 5.10.1949 nowy statut. Celem Ligi pozostało dążenie do rozbudowy opieki nad matką i dzieckiem. Prowadzono całodobowe izby dworcowe dla matki i dziecka, żłobki, punkty opieki nad matką i dzieckiem, koła gospodyń wiejskich. W okresie Świąt Bożego Narodzenia organizowano akcje gwiazdkowe, w tym paczki zawierające żywność i odzież. Na łamach wielu czasopism udzielano porad dotyczących opieki nad dzieckiem. W 1966 przeorganizowano Ligę Kobiet, likwidując koła organizacji w zakładach pracy. W 1981 zmieniono nazwę organizacji na Liga Kobiet Polskich.

Źródła: D. Apanel, Rola instytucji pozarządowych w opiece nad dzieckiem na Pomorzu Środkowym w latach 1945–1975 – zarys problemu, „Biuletyn Historii Wychowania” 2009, nr 25; M. Bauchrowicz-Tocka, Ewolucja celów Ligi Kobiet w latach 1945–1989 w świetle jej statutów, „Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych. Studia i Materiały” 2020, nr 1(8); U. Domżał, Międzynarodowa współpraca w zakresie opieki nad dzieckiem (1918-1939) na podstawie publicystyki w II RP, „In Gremium. Studia nad Historią, Kulturą i Polityką” 2009, t. 3; P. Grata, Czas przełomu. Polityka społeczna w latach 1944-1950, Rzeszów 2018; K. Kowalik, Opieka nad dzieckiem w Generalnym Gubernatorstwie, Lublin 1986; Liga Kobiet dla Matki i Dziecka, „Głos Ludu” 1946, nr 344.