Kodeks Pracy
Kodeks Pracy – akt prawny składający się ze zbiorów przepisów regulujących prawa i obowiązki określone stosunkiem pracy, mający zastosowanie do ogółu pracowników, niezależnie od podstawy prawnej ich zatrudnienia oraz postawy pracodawców. Uchwalony został 26.06.1974, wszedł w życie 1.01.1975. Dokument składał się z 15 działów, regulował m. in. związane z zatrudnieniem formy opieki nad dzieckiem. Kodeks sprecyzował wykaz prac zabronionych dla kobiet w ciąży lub karmiących piersią dziecko. Przepisy kodeksu chroniły kobietę ciężarną przed wypowiedzeniem umowy o pracę, a także w czasie urlopu macierzyńskiego; zabraniały kobiecie spodziewającej się dziecka pracy w godzinach nadliczbowych oraz w porze nocnej. Każdej kobiecie przysługiwał urlop macierzyński, którego długość była uzależniona od liczby urodzonych dzieci przy jednym porodzie. Kodeks zapewniał zasiłek macierzyński w czasie trwania urlopu. Dla pracujących rodziców dziecka do 14. roku życia ustanowił dwa dni opieki nad dzieckiem zdrowym lub zamiennie w formie 16 godzin zwolnienia z pracy. Zachowano przy tym prawo do pełnego wynagrodzenia. Prawo do opieki nad dzieckiem przysługiwało bez względu na staż pracy, rodzaj umowy o pracę czy wymiar czasu pracy. Z opieki korzystali rodzice dziecka, którzy nie byli małżeństwem, żyli w separacji lub w związku partnerskim. Zwolnienie godzinowe od pracy jest stosowane dla pracownika zatrudnionego w dobowym wymiarze czasu niższym niż 8 godz. 2 dni wolnego są przeznaczone na wszystkie dzieci rodziców. W przypadku dziecka chorego pracownik mógł wziąć zwolnienie chorobowe. Za nieobecność w pracy otrzymywał zasiłek opiekuńczy normowany przez ustawę o świadczeniach pieniężnych z tytułu choroby i macierzyństwa. Do ukończenia 14. roku życia dziecka rodzicom przysługiwało do 60 dni zwolnienia z tytułu opieki nad dzieckiem chorym w ciągu roku kalendarzowego. Liczba dni została uzależniona od liczby posiadanych dzieci. 26.04.2023 przepisy zostały sprecyzowane i zmodyfikowane, wprowadzono możliwość złożenia wniosku internetowego.
Źródła: E. Czechowicz, Zmiany w Kodeksie pracy – nowe regulacje dotyczące dwóch dni opieki nad dzieckiem w roku, https://www.pit.pl/ktualności/zmiany-w-kodeksie-pracy-nowe-regulacje-dotyczace-dwoch-dni-opieki-nad-dzieckiem-w-roku-1008213 [dostęp: 13.02.2024]; L. Florek, Ewolucja Kodeksu pracy, „Studia Iuridica Lublinensia” 2015, nr 3; Kodeks pracy, 14 wydanie, stan prawny: październik 2022 r., Warszawa 2022; K. Jaśkowski, E. Maniewska, Kodeks pracy: komentarz: ustawy towarzyszące z orzecznictwem, wydanie 13, stan prawny na 15 sierpnia 2023 r., Warszawa 2023; Urlop opieka nad dzieckiem – zasady przyznawania, https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-opieka-nad-dzieckiem [dostęp: 13.02.2024]; K. Tokarczyk, Zwolnienie lekarskie na chore dziecko 2024 – kiedy przysługuje?, https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-zwolnienie-lekarskie-na-chore-dziecko [dostęp: 13.02.2024].