Kalinowski Stanisław

Z Słownik historyczny "Opieka nad dziećmi na ziemiach polskich w XIX-XXI wieku"

Kalinowski Stanisław – ur. 14.04.1888 we Lwowie, zm. 10.07.1954 w Lublinie; prawnik, działacz społeczny, pierwszy prezes Centralnego Komitetu Opieki Społecznej. Absolwent studiów prawniczych na Uniwersytecie Lwowskim, sędzia powiatowy w Buczaczu, od 1915 pracował w Lublinie, w 1917 został sędzią Królewsko-Polskiego Sądu Okręgowego w Lublinie. Po odzyskaniu niepodległości pozostał w Lublinie, gdzie w 1921 podjął praktykę adwokacką. Znany z działalności społecznej, w latach 1921-1924 przewodniczący Urzędu Rozjemczego ds. najmu w Lublinie, członek zarządu a później prezes Towarzystwa „Muzeum Lubelskie”, w 1929 wybrany na prezydenta Lublina (funkcji ze względu na sprzeciw obozu sanacji nie objął), członek władz Naczelnej Rady Adwokackiej, w II połowie lat 30. dziekan Lubelskiej Izby Adwokackiej. W okresie okupacji aktywnie działał w Radzie Głównej Opiekuńczej. Po wyparciu Niemców z miasta ponownie stanął na czele Okręgowej Rady Adwokackiej w Lublinie (z funkcji odwołany w marcu 1948). W grudniu 1944 został jednym z założycieli i pierwszym prezesem tworzonego w Lublinie Centralnego Komitetu Opieki Społecznej, którego celem miało być koordynowanie działalności opiekuńczej, w tym opieki nad dziećmi, w wyzwalanym kraju. Prezesem CKOS był do końca kwietnia 1945, później stał na czele Lubelskiego i Powiatowego Komitetu Opieki Społecznej, którymi kierował do kwietnia 1948. Od marca 1946 do 1950 był prezesem Zarządu Diecezjalnego Caritas w Lublinie, również prowadzącego działalność opiekuńczą, ze szczególnym uwzględnieniem opieki nad dziećmi. W 1945 zaangażował się w działalność Stronnictwa Pracy, w którym został wiceprezesem Zarządu Wojewódzkiego w Lublinie. Od listopada 1944 wchodził w skład Rady Naczelnej Towarzystwa Przyjaciół KUL, w latach 1945-1949 kierował pracami Instytutu Lubelskiego, w 1946 stanął na czele Komitetu Odbudowy Katedry Lubelskiej.

Źródła: A. Bereza, Lublin jako ośrodek sądownictwa, Lublin 2006; A. Juźwik, Od ratownictwa do etatyzacji. Opieka nad dziećmi i młodzieżą w działalności organizacji społecznych w Polsce w latach 1944-1950, Warszawa 2017 (niepublikowana rozprawa doktorska); R. Kalinowski, Ścierajcie próżność moją. Życie i los Stanisława Kalinowskiego, Lublinianina ze Lwowa, Kraków 2014; F. Rymarz, Adwokat Stanisław Kalinowski (1888-1954) dziekan Okręgowej Rady Adwokackiej w Lublinie, „Palestra” 1983, nr 1-2.