Europejska Karta Społeczna (1961)

Europejska Karta Społeczna (1961) – jeden z dokumentów Rady Europy składający na system ochrony praw dziecka w Europie, ratyfikowany przez Polskę w 1997. Dokument dotyczy warunków zatrudnienia i spójności społecznej. Uchwalony został w 1961 a wszedł w życie w 1965. Państwa, które ratyfikowały Kartę zobowiązały się do realizacji celów polityki społecznej w zakresie: pełnego zatrudnienia, bezpieczeństwa pracy (ochrony praw pracowniczych), zapewnienia wysokiego poziomu ochrony socjalnej oraz spójności społecznej. Artykuł 7 został poświęcony ochronie dzieci i młodocianych. Określano w nim wiek 15 lat, z pewnymi wyjątkami, jako minimalny dopuszczenia do zatrudnienia (ust. 1), konieczność ustalenia wyższego minimalnego wieku dopuszczenia do pracy w odniesieniu do określonych zawodów uznanych za niebezpieczne lub niezdrowe (ust. 2), zapewnienia pracującym możliwości kształcenia się (ust. 3) oraz szkoleń zawodowych (szkolenia traktowano jako część dnia pracy, ust. 6), ograniczenia czasu pracy dla osób poniżej 16 roku życia zgodnie z potrzebami rozwoju, w tym szkoleń (ust. 4), zapewnienia młodocianym i praktykantom godziwej płacy (ust. 5), płatnego, nie mniejszego niż trzy tygodnie, urlopu (ust. 7), podlegania regularnej kontroli lekarskiej (ust. 9), ochronie przeciwko fizycznym i moralnym niebezpieczeństwom (ust. 10), a także ograniczeniu do minimum pracy w nocy (ust. 9). Przepisy te stanowią kontekst przy konstruowaniu zasad prawa krajowego. Polska zobowiązała się i zharmonizowała przepisy art. 7 w zakresie ust. 2, 4, 6-10. System nadzoru stanowi Europejski Komitet Praw Społecznych dokonujący corocznie oceny przestrzegania wybranej grupy postanowień dokumentu. Polska nie przystąpiła do Zrewidowanej Karty Społecznej (1996). Nie ratyfikowała również protokołu dodatkowego do Europejskiej Karty Społecznej z 1995.

Źródła: M. Czaja, Ochrona rozwoju dziecka przed zagrożeniami w aspekcie prawa międzynarodowego, europejskiego i krajowego, Warszawa 2016; Europejska Karta Społeczna: wyzwania i możliwości. 25. Rocznica przystąpienia Polski do Rady Europy, red. L. Nawacki, A. Szałek, M. Wujczyk, Warszawa 2016; Europejska Karta Społeczna sporządzona w Turynie dnia 17 października 1961 r. Dz. U. 1999, nr 8, poz. 67; E. Jarosz, Międzynarodowe standardy przeciwdziałania krzywdzeniu dzieci, Warszawa 2008; Wynagrodzenie za pracę w warunkach społecznej gospodarki rynkowej, red. W. Sanetra, Warszawa 2009A. M. Świątkowski, Karta Praw Społecznych Rady Europy, Warszawa 2006.